Ode
Ineens is hij weg, de bijna 50 jarige berk uit de tuin van onze achterbuurvrouw. Wat laat dat een enorme leegte achter. Ik ga het tere groene waasje over de twijgen missen in het vroege voorjaar. En de verkoelende schaduw in de zomer, de goudgele kroon hoog boven de huizen en het kale silhouet in de winter. Vandaar deze ode aan de mogelijkheden van een prachtige, veelzijdige boom.
Voor de oude Kelten was de berk het symbool van vernieuwing, groei en vooral inspiratie. Maar je kunt een berkenboom ook voor hele praktische dingen gebruiken.
Van het lichte en sterke hout wordt speelgoed en meubels gemaakt. Of birch boxes, van die mooie houten dozen, te koop via Store (aplaceforeverything.co.uk). Het is ook perfect als aanmaakhout, want het werkt ook als het nog vochtig is. Indianen maakten er trouwens al hun kano’s van en heksen hun bezems voor Halloween.
Van berkenbast worden manden, dakpannen, schoenen en sieraden gemaakt. Zoals Heather Fagan die mooie berkenbast armbanden ontwerpt en verkoopt via Etsy.com. Wendy-Copp ontwerpt zelfs kleding van berkenbast. Deze jurk heeft in het Henry Sheldon Museum in Vermont gehangen.
Het sap van de berkenblaadjes zit vol vitamine C en is bloedzuiverend. Dat kun je dus goed gebruiken als je aan het detoxen bent. Weleda verkoopt het sap onder de naam Berkenelixer. Maar berkenblad is ook als natuurlijke kleurstof te gebruiken voor wol, linnen, zijde en katoen. Natalie Stopka verft stof en garens en bekleedt er oa boeken mee.
De lijst van mogelijkheden wordt echter nog langer! Want uit het destillaat van berkenbast kun je berkenteer winnen. Bewerk je leer hiermee dan krijg je waterafstotend juchtleer. Terwijl zeep met berkenteer desinfecterend is en prima geschikt om de wat kaler wordende vacht van je hond mee te wassen. Druppel etherische berkenolie in je badwater en je bevordert je doorbloeding. Smeer je jezelf na het sporten in met olie waar berk, rozemarijn en arnica inzit dan verzacht je spierspanning.
Al deze dingen heb ik niet uitgeprobeerd, ik heb alleen van de berk zelf genoten. Wanneer de buurvrouw geen boom terugplant, ga ik een jong berkje aan onze kant zetten. Het is alleen de vraag welke het wordt. Een goud-, zilver-, zwarte- of rode berk?
